Читањето на етикетите е деликатен бизнис
Потрошувачите се посвесни за здравјето од кога било, па затоа производителите на храна користат секакви трикови за да ги убедат луѓето да ги купуваат нивните производи. Често го прават тоа, дури и кога се работи за високо преработена и нездрава храна. Прописите зад означувањето на храната се многу сложени, па затоа не е воопшто чудно што просечниот потрошувач тешко ги разбира. Оваа статија накратко објаснува како да ги читате етикетите на храната и како да ја разликувате преработената од вистински здравата храна.
Немојте да бидете измамени од ознаките на предната страна на пакувањето на производите
Еден од најдобрите совети е целосно да ги игнорирате етикетите на предната страна на пакувањето на производите. Предните етикети се обидуваат да ве привлечат и да ве наведат да купите производи со ставање здрави ознаки. Производителите сакаат да направат да верувате дека нивниот производ е поздрав од другите слични опции.
Ова всушност е проучено. Едно истражување покажува дека додавањето на здрави ознаки на предната страна на пакувањето влијае врз изборот на луѓето. Прави да веруваат дека производот е поздрав од истиот производ што нема здрави ознаки.
Производителите се често нечесни во начинот на кој ги користат тие ознаки. Имаат тенденција да користат здрави ознаки кои се погрешни, а во некои случаи целосно неточни и лажни. Примерите вклучуваат многу житарици за појадок богати со шеќер, како „интегрални“ Коко Пафс (Cocoa Puffs). И покрај ознаката, тие производи не се здрави. Ова уште повеќе им отежнува на потрошувачите да изберат здрави опции без темелна проверка на листата на состојки.
Предните етикети често се користат да ги наведат луѓето да купуваат производи. Сепак, повеќето од тие етикети се многу погрешни или целосно неточни и лажни.
Погледнете ја листата на состојки
Состојките на производите се наведени според количината во која се застапени, од најголема до најмала количина. Тоа значи дека првата состојка на листата е тоа од што производителот најмногу користел. Добро правило е да се прочитаат првите три состојки бидејќи тие се најголемиот дел од тоа што го јадете. Ако првите состојки вклучуваат рафинирани зрна, некој вид на шеќер или хидрогенизирани масла, бидете сигурни дека производот не е здрав. Наместо тоа обидете се да изберете производи кај кои првите три состојки наведени на листата на состојки се природни производи. Друго добро правило е ако листата на состојки е подолга од 2-3 линии, можете да претпоставите дека се работи за високо преработен производ.
Состојките се наведуваат по количина, од најголема до најмала. Обидете се да барате производи на чија листа на состојки првите три состојки се природни производи и бидете скептични за производи со долга листа на состојки.
Внимавајте на големината на порциите
На задната страна на етикетите, за содржината на хранливи материи наведено е колку калории и колку хранливи материи се присутни во една порција од соодветниот производ. Сепак, тие наведени порции често се многу помали од порциите што луѓето обично ги јадат. На пример, една порција може да биде половина лименка сок, четвртина колаче, половина чоколатце или еден бисквит. На тој начин произведувачите се обидуваат да ги измамат потрошувачите да мислат дека таа храна има помалку калории и помалку шеќер отколку што всушност има. Многу луѓе се целосно несвесни за таа шема на големина на порција. Често претпоставуваат дека целата содржина од производот е една порција, додека производот всушност може да се состои од две, три или повеќе порции. Ако сте заинтересирани да ја знаете хранливата вредност на тоа што го јадете, треба да ја помножите дадената порција на задната страна на пакувањето со бројот на порции што ги јадете.
Порциите наведени на пакувањето може да ве наведат на погрешно размислување и да бидат нереални. Производителите често наведуваат помала количина од количината што повеќето луѓе ја јадат како една порција.
Лажните ознаки на етикетите и што всушност тие значат
Здравите ознаки на спакуваната храна се дизајнирани со цел да го привлечат вашето внимание и да ве убедат дека производот е здрав.
Следуваат некои од најчестите здрави ознаки и што всушност тие значат:
- Диетално. Диеталните производи се обработени со цел да се намали нивната содржина на калории или на масти, а некои производи се едноставно ублажени. Внимателно проверете за да видите дали е нешто додадено наместо тоа што е намалено, како шеќер.
- Повеќе видови на житарици. Ова звучи многу здраво, но во основа само значи дека има повеќе од еден вид на житарици. Тие се најверојатно рафинирани житарици, освен доколку производот не е означен како интегрален.
- Природно. Тоа не мора да значи дека производот наликува на што било природно. Едноставно значи дека во одреден момент производителот имал природен извор со кој што работел (на пример: јаболка или ориз).
- Органско. Оваа ознака кажува многу малку дали производот е здрав или не. На пример: органскиот шеќер е сепак шеќер. Само сертифицираните органски одгледани производи може да гарантираат дека се органски.
- Без додаден шеќер. Некои производи се природно богати со шеќер. Фактот што не содржат додаден шеќер не значи дека се здрави. Исто така може да се додадени нездрави замени за шеќер.
- Ниско-калорично. Ниско-калоричните производи треба да содржат ⅓ помалку калории од истиот брендиран оригинален производ. Сепак ниско-калоричната верзија на еден бренд може да содржи слична количина на калории како оригиналот на друг производ.
- Ниска содржина на масти. Оваа ознака скоро секогаш значи дека мастите се намалени по цена на додавање повеќе шеќер. Бидете многу внимателни и читајте ги состојките наведени на задната страна на пакувањето.
- Ниска содржина на јаглехидрати. Неодамна исхраната сиромашна со јаглехидрати беше поврзана со подобрување на здравјето. Сепак, преработените производи кои се означени со ниска содржина на јаглехидрати се обично преработена нездрава храна, слично на преработената нездрава храна со ниска содржина на масти.
- Направени од цело зрно. Веројатно има многу малку цели зрна во производот. Проверете ја листата на состојки и видете каде се наоѓа целото зрно. Ако не е во првите три состојки, тогаш количината е занемарлива.
- Засилени или збогатени. Тоа всушност значи дека се додадени некои хранливи материи во производот. На пример: витамин Д често се додава во млекото.
- Без глутен: „Без глутен“ не е еднакво на „здраво“. Едноставно значи дека производот не содржи пченица, ’рж и јачмен. Многу производи се без глутен, но може да бидат високо преработени и преплавени со нездрави масти и шеќер.
- Со вкус на овошје. Многу преработени производи имаат име кое се однесува на природен вкус, како јогурт со вкус на јагода. Сепак, може воопшто да нема никакво овошје во производот, само хемикалии направени со цел да имаат вкус на овошје.
- Нула транс масти. „Нула транс масти“ всушност значи „помалку од 0,5 gr транс масти по порција“. Па ако наведените порции се мали за погрешно да ве наведат, тогаш производот всушност може да содржи многу транс масти.
Има многу вистински здрави производи кои се всушност органски, направени од повеќе житарици, природни итн. Сепак, самото присуство на тие ознаки не гарантира дека производот е здрав.
Постојат многу зборови што луѓето ги поврзуваат со подобрување на здравјето. Тие често се користат погрешно да ги наведат потрошувачите да мислат дека нездравите преработени производи се всушност добри за нив.
Различни имиња за шеќер
Шеќерот има безброј имиња, од кои многу веќе можете да ги препознаете.
Производителите на храна го користат тоа во нивна корист. Намерно додаваат многу различни видови на шеќер во нивните производи за да можат да ја сокријат вистинската количина. Правејќи го тоа, можат да ја стават „поздравата“ состојка на врвот на листата, а шеќерот да го спомнат подолу. Па дури и кога одреден производ е преплавен со шеќер, шеќерот не мора да се појави како една од првите три состојки.
За да избегнете случајно консумирање на голема количина на шеќер, мудро е да внимавате на следните имиња за шеќер во листата на состојки:
- Типови на шеќер: шеќер од шеќерна репка, кафеав шеќер, шеќер од путер, шеќер од шеќерна трска, фино сомелен шеќер, шеќер од кокосови ореви, шеќер од урми, златен шеќер, инвертен шеќер, масковадо шеќер, органски сиров шеќер, рападура шеќер, испарен сок од шеќерна трска и шеќер во прав.
- Видови на сируп: кароб сируп, златен сируп, пченкарен сируп со висока содржина на фруктоза, мед, агаве нектар, слад, јаворов сируп, овесен сируп, сируп од оризови трици и сируп од ориз.
- Други додадени шеќери: јачменов слад, меласа, кристали од сок од шеќерна трска, лактоза, пченкарен засладувач, фруктоза во кристали, декстран, слад во прав, етил малтол, фруктоза, концентрат од овошен сок, галактоза, глукоза, дисахариди, малтодекстрин и малтоза.
Постојат уште многу повеќе имиња за шеќер, но овие најчесто се среќаваат. Ако видите некое од овие имиња за шеќер на врвот на листата на состојки или повеќе видови низ листата на состојки, тогаш бидете сигурни дека производот содржи голема количина на додаден шеќер.
Шеќерот е присутен под многу различни имиња во листата на состојки, многу од кои може нема да ги препознаете. Тие вклучуваат шеќер од шеќерна трска, инвертен шеќер, пченкарен засладувач, декстран, меласа, слад, малтоза и испарен сок од шеќерна трска.
Избирајте природни производи секогаш кога е можно
Очигледно најдобриот начин да избегнете да бидете излажани од етикетите е целосно да ги избегнувате преработените производи. Сепак, ако одлучите да купите спакувана храна, неопходно е да ја раздвоите преработената храна од високо квалитетни производи. Имајте на ум дека на природните производи не им треба листа на состојки бидејќи природните производи се состојката.
| Ада Бјарнадотир, лиценциран нутриционист |
Извори: